Trzeba będzie odwiedzić temat, co czynimy zresztą regularnie w połowie roku… Wariacji na temat portfela permanentnego są setki. Opinii też.

W 2NN monitorujemy nieznacznie zmodyfikowany portfel permanentny Harry Browne’a, głównie dlatego że jest sprawdzony historycznie w długim czasie spinającym prawię pół wieku. Istotną sprawą w PP jest to aby był to prawdziwy PP, co oznacza że jest on rzeczywiście niezmienny. Jeżeli dopuścimy systematyczne zmiany wg. jakiegoś algorytmu, otrzymamy coś innego.

Ameryka kontroluje USD ale jesli chodzi o wolumen produkcji to tylko 15%. Dlatego myślę że dalszy podział DM, między US i DM minus US jest uzasadniony zarówno w akcjach jak i obligacjach.

Nie jestem jednak entuzjastą wprowadzania REIT-ów. Raz żde REIT-y są popularne w USA i tylko w niektórych innych krajach i zalezne od miejscowych przepisów. Dwa, nie jest to IMO osobna klasa aktywów lecz agregat osiągi którego nie trzymają się jakiejś konkretnej linii. Myslę że należałoby rozważyć ich podział na “przypominające akcje” i “przypominające obligacje” i włożyć do stosownych sektorów.

Co do asset allocation polecam “Money. Master the game” Robbinsa, gdzie w rozdziale 5 dość szczegółowo opisuje “All Season Portfolio” wg Raya Dalio. To podejście też było testowane na podstawie danych historycznych i od wielu dekad przynosi bardzo dobre zyski przy minimalnych stratach (z małym volatility). Natomiast podejście Dalio opiera się na amarykańskich TIPSach (Treasury Inflation-Protected Securities) i zastanawiam się, czy tej części nie zastąpić czymś innym.

Zaczytam teraz czytać książkę “Unshakeable” Robbinsa, która też jest poświęcona stricte temu.

Ostatnie 30 lat to rzeczywiscie byl dobry czas dla obligacji ale czy tak bedzie zawsze?

Nie będzie, ale też i nie było tak że przez 30 lat obligacje monotonicznie wzrastały w wartości. Obligacja kończy się i zostaje zastapiona przez inną, o parametrach bardziej odpowiadających aktualnej sytuacji. Ergo, nawet sekularna bessa w kolejnych 20 latach nie musi oznaczać stricte ujemnych zwrotów przez cały czas.

Większe niebezpieczeństwo dla idei “portfela permanentnego” widziałbym raczej w tym że obowiązującą od co najmniej stulecia grę rynkową pomiędzy klasami aktywów kto wie czy nie permanentnie wykolejono finansowym engineeringiem ostatnich dwóch dekad i nie mającym precedensu drukiem “pieniądza”. Innymi słowy – jeśli CB produkuje bez limitu pieniądz za który skupuje z rynku wszystkie obligacje jako praktycznie jedyny kupiec to czy jest dalej sens mówienia o “inwestowaniu w obligacje” na rynku który praktycznie przestał istnieć? Czy obligacje te będą się jeszcze kiedykolwiek zachowywać jak obligacje?

Zauważyliście co się stało ostatnio z 2-letnimi suwerennymi obligacjami Włoch? W ciągu kilku dni ich rentowność skoczyła z ułamka % na 3%!! To się nigdy nie miało prawa wydarzyć na rynku obligacji który byłby “wolny”!

Ja bym stawiał na surowce. Póki co są na bardzo niskim poziomie i nikt się nimi nie interesuje. zauważmy, że wojna handlowa USA vs Wszyscy już się rozpoczęła więc można się spodziewać ciekawych wycen w przyszłości.

Jasne, chodzi mi bardziej o to, że obligacje są obecnie na jakimś ekstremalnym poziomie (nie żeby akcje nie były…) i w obecnej sytuacji trochę strach do nich podejść i zamiast tego można wprowadzić surowce. Ale to oczywiście trzeba by policzyć.

Nie piszesz jakie walory, może ZKB? Na ogół polecamy DM PKO na zasadzie że dom maklerski dużego polskiego banku powinien być stosunkowo najbezpieczniejszy zarówno w kryzysie jak i zawirowaniach proceduralnych. KID jest wymysłem unijnym i małym maklerom trudniej może być połapać się  tym wszystkim czy postawić się. Z drugiej strony trudno się też dziwić np. Szwajcarom że na jakieś wymysły EU nie reagują padem na kolana, zwłaszcza gdy klientela na daną security jest stosunkowo nieliczna.

Ja bym sprawdził w Saxo oraz u innego globalnie operującego maklera internetowego, być może Plus500.

Witam
odnośnie obligacji w permanentnym portfolio, może w obecnej sytuacji jest dobry czas aby zrealizować je poprzez TIPSy (obligacje zabezpieczone na inflacje)? np fundusz VIPSX vanguarda
może za nimi przemawiać to, że po latach QE inflacja wisi w powietrzu, a stopy procentowe powoli rosną

Zostaje jeszcze Lyxor SP500 na GPW.

Miałem kilka lat temu. Problem z płynnością. Sprzedać udało się dopiero po kilku dniach. Może teraz jest lepiej.

Witam.

W nawiazaniu do ostatniego i przedostatniego newslettera, w ktorym prezentowany jest przyklad PPT dla globalnego inwestora z przesunieciem punktu ciezkosci na Szwajcarie.
Czy nie prosciej ulosyc globalne portfolio zlozone tylko z 3 bardzo tanich ETF?

Obligacje i gotowka – 50% ETF BNDW.
50% bo srednio sa to 10 letnie obligacje. Mozna tez 25% BND + 25% BNDX bo na to samo wychodzi. Czy z punktu widzenia Polskiego inwestora ma sens dolaczyc obligacje denominowane w lokalnych walutach typu EMLC ETF lub IGOV zamiast BNDX zeby chociaz troche zabezpieczyc sie przed ryzykiem walutowym?

Akcje – 25% ETF VT

Złoto – 25% ZKB albo fizyk.

Co o tym sądzicie? Ma to sens?

Zasadniczo może mieć sens, chociaż skład wydaje się zbytnio uproszczony jak na PPT.

1. Z VT nie mam zastrzeżeń, duży, tani ETF Vanguarda obstawiający zasadniczo akcje światowe. Wrzuca jednak do jednego worka wszystko pozbawiając portfel osobnych zakładów na DM i EM, co w niektórych warunkach może być ważne.

2. Z BNDW, world bond fund, miałbym trochę więcej zastrzeżeń. Raz wielkość tego funduszu jest zbyt mała, IMO. Dwa, jest to konstrukcja typu “ETF ETF-ów”, co stawia na porządku dziennym stabilność funduszu w możliwych perturbacjach rynkowych. Trochę zbyt wiele w tym efektu “derywaty derywaty”która w warunkach kryzysu okazać się może zupełnie niepłynna.

W naszym modelu podobną konstrukcję ma fundusz szwajcarskich nieruchomości, i podobne obawy się z tym łączą.

3. Uważam że pewien sektor poświęcony gotówce per se jest jednak potrzebny, w nawiązaniu do pierwowzoru.

4. Mam pewne obawy, co poruszałem w 2NN, co do konstrukcji ETF-u jako takiej i jak będzie ona zachowywała się w warunkach autentycznego kryzysu. Nie zdziwiłbym się gdyby ETF-y znalazły się w epicentrum killing fields następnym razem, jak przez nimi CMO’s.

Jest to powód dla którego w ostatnim modelu przynajmniej część portfela widzieć chcemy w klasycznej ekspozycji na wysokie jakościowo equities, i bez derywat. Mówiąc lapidarnie, taki Novartis przeżyje krach tak czy inaczej, a po odpowiednim czasie czasie będzie nadal prosperował. Natomiast po “ETF-ie ETF-ów” może być dawno pozamiatane.

Dziekuje za wszystkie uwagi.

Z punktu widzenia polskiego inwestora lepiej posiadac ETF na obligacje w lokalnych walutach czy USD hedged?

Nie jest całkiem jasne dla mnie czy “punkt widzenia polskiego inwestora” tożsamy ma być z PLN jako walutą portfela… Może bardziej precyzyjnie: teoria mówi jesteś w PL to walutą portfela powinien być PL. Wiedzą o tym dobrze frankowicze którzy się o tym przekonali “hard way”.

Ale… i) wszystko ma swoje koszty a ii) waluty zachowują się tak jak się zachowują. To jest, można zahedgować wszystko do PLN ale koszt tego może się nie opłacać. Zwłaszcza że w odniesieniu do głównych walut – całkiem szczerze – szanse złotego na długoterminowe nabieranie wartości są raczej umiarkowane.

Wniosek z tych filozoficznych rozważań jest taki że prawdopodobnie rozsądnie jest “przyjąć na klatę” jakikolwiek rezultat w USD, EUR, GBP czy CHF. Ryzyko że któraś z tych walut w ciągu roku dozna materialnego osłabienia względem PLN warte jest moim zdaniem podjęcia.

Co do reszty walut to raczej zależy. Jak bym miał obligację wietnamską czy powiedzmy brazylijską płacącą 10% przy inflacji 5% to prawdopodobnie zdrowiej jest USD hedged.

Osobiście preferuję oszacowanie i przyjęcie (lub nie) określonego ryzyka od hedgowania które jedynie kamufluje rzeczywiste koszty.

Panie Cyniku dziekuje za odpowiedz.